پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه): 

"نحوست" برای یک ماه، روز یا ساعت، یا باید تکوینی باشد و یا اعتباری.

"نحوست تکوینی"، یعنی ماه، روز یا ساعتی، ذاتاً نحس باشند! اما، خداوند متعال نه مکان نحسی خلق نموده است و نه زمان نحسی و نه عدد نحسی ... و اساساً خداوند علیم، حکیم و سبحان، "نحس" خلق ننموده و نمی‌نماید.

حتی خلقت ابلیس لعین [که برخی می‌پرسند: چرا خدا او را خلق کرده است؟!]، "نحس" نبوده است؛ ابلیس لعین به خاطر عبادات فراوان به مقام ملکوتی رسیده بود و در صف ملائک جای گرفته بود! بلکه او با یک امتحان، تکبر خود را تا آن زمان موضوعیتی برای بروزش نبود، آشکار ساخت، و به جای استغفار و توبه، عناد و لجاجت نمود، و از آن مقام اجراج شد. بنابراین، این مواضع، اخلاق و رفتار ابلیس لعین "نحس" بوده، نه خلقتش.

بنابراین، نه هیچ مکانی به خودی خود، ذاتاً و در خلقتش نحس است و نه هیچ زمانی و نه هیچ عددی و ...؛ چنان که امیرالمؤمنین علیه السلام، در روز 13 رجب متولد شدند - طبق روایات معتبری، ولادت حضرات امام باقر و امام کاظم علیهما السلام در ماه صفر بوده است و اربعین در ماه صفر نیز یک روز معظم و محترم زیارتی می‌باشد.

"نحوست اعتباری"، وقتی در ماه، روز یا ساعتی حوادث ناگواری رخ می‌دهد، مردم آن زمان خاص را به اعتبار همان اتفاقات ناگوار، "نحس" می‌شمارند!

واژۀ "نحس" برای زمانی که اتفاقی ناگوار رخ می‌دهد نیز همیشه واژۀ صحیحی نیست، بلکه بهتر است به جای آن «سنگین» گفته شود؛ و همین مقدار نیز از جهات گوناگون، متفاوت می‌شود.

به عنوان مثال: شب نوزدهم ماه مبارک رمضان، به جهت ضربت خوردن امیرالمؤمنین علیه السلام، حتی برای فرزندان ایشان، بسیار سنگین بوده است و برای مسلمانان و شیعیان، همیشه سنگین است؛ و چه بسا اگر در ماه میهمانی خدا، ماه عبادت و شب‌ قدر نبود، هر کسی به راحتی تحمل نمی‌آورد! اما، آیا برای امیرالمؤمنین علیه السلام نیز شب یا ساعتی نحس و یا حتی سنگین بوده است؟! در حالی که فرمودند: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة؛ به خداى کعبه رستگار شدم».

شب عاشورا، روز عاشورا، ظهر به بعد عاشورا، مصیبت عظیمی بر مسلمانان وارد شد و طبق زیارت عاشورا، این مصیبت بر اهل زمین و آسمان نیز وارد شد؛ پس یقیناً شب و روز سنگینی بوده است. اما، آیا برای سیدالشهداء، فرزندان، خویشان و یاران ایشان نیز ناگوار بود، یا با شوق در رکاب امام زمانشان از اسلام دفاع کردند و همه شوق شهادت و لقاء الله داشتند؟!

آیا ماه صفر و روز اربعینی که دلها متوجه کربلاست، میلیون‌ها نفر از مسلمانان و شیعیان جهان و حتی گروه‌هایی از اهل کتاب و ...، با حضور در راهپیمایی اربعین، اعلام بیعت، پیروی و حضور در میدان می‌کنند و ده‌ها و صدها میلیون نفر دیگر در شهرها و روستاهای خود به این خیل عظیم می‌پیوندند، پر یُمن و برکت نمی‌باشد؟!

دو مسئله برای سنگینی ماه صفر

پس ماه صفر، نه به لحاظ تکوینی ماه نحسی است و نه به لحاظ اعتباری، اما ماه سنگینی است. لذا هیچ حدیث و روایات قابل استنادی برای نحوست ماه صفر وجود ندارد.

یک - از پیش از اسلام نیز حتی کفار عرب، قائل به چهار ماه حرام در سال بودند که در این ماه‌ها دست از جنگ می‌کشیدند. سه ماه از ماه‌های حرام [ذی القعده، ذی الحجه و محرم]، پشت سر هم بودند و آرامشی نسبی در مناطق ایجاد می‌شد و پس از پایان محرم و با آغاز ماه صفر، مردمان قبایل به جنگ بازمی گشتند و خونریزی‌ها و ... شروع می‌شد، لذا "صفر" را سنگین برشمردند و برخی نیز "نحس" نامیدند! البته خداوند متعال بر چهار ماه حرام، مُهر تأیید زده است و اسلام قبول دارد؛ اما "نحس" نمی‌شمارد.

دو - بزرگترین مصیبت برای مسلمانان جهان، یعنی رحلت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله، در اواخر ماه صفر اتفاق افتاد.

اما به ویژه برای شیعیان، این ماه سنگین‌تر است، چرا که حوادث ناگواری در این ماه رخ داده است، مانند:

- تشکیل سقیفه و غصب خلافت، همزمان با احتضار و رحلت رسول گرامی صلوات الله علیه و آله و وقایع سریع پس از آن.

- ترور و شهادت حضرات امام حسن مجتبی و امام رضا علیهما السلام در این ماه.

- شهادت حضرت رقیه علیها السلام در این ماه.

- و ... .

صدقه در این ماه

امر، تأکید و توصیه به صدقه، اختصاصی به ماه صفر و یا ایّامی دیگر ندارد، بلکه با توجه و نقش دنیوی و اخروی، "صدقه"، بر انجام آن تأکید شده است و البته صدقه فقط دادن بخشی از مال به نیازمندان نمی‌باشد، بلکه فرمودند: «حتی یک لبخند به روی مؤمن نیز صدقه است»؛ هر چند که انفاق مال، از مصادیق بارز آن می‌باشد.

"صدقه"، چنان نقشی در رشد، تربیت، جایگاه و عواقب دنیوی و اخروی انسان دارد که خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «عده‌ای و از جلمه منافقین پس از مرگ خواهند گفت: «چرا مرگ مرا به تأخیر نیداختی تا صدقه‌ای بدهم و رستگار شوم؟!»

«وَأَنْفِقُوا مِنْ مَا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوْلَا أَخَّرْتَنِي إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُنْ مِنَ الصَّالِحِينَ» (المنافقون،10)

- از آنچه به شما روزى داده‌ايم انفاق كنيد، پيش از آنكه مرگ يكى از شما فرا رسد و بگويد: «پروردگارا! چرا (مرگ) مرا مدت كمى به تأخير نينداختى تا (در راه خدا) صدقه دهم و از صالحان باشم‌؟!»

«صدقه در راه خدا»، چه با مال و اموال باشد و چه با انجام کار خیر برای دیگران، آثار و برکات فراوان و حتی حیرت‌آوری دارد؛ این نظامی است که خداوند قادر وضع نموده است؛ چنان که نماز، روزه، تلاوت قرآن مجید، جهاد در راه خدا، دعا و ...، آثار و برکات دنیوی و اخروی فراوانی برای زندگی فردی و اجتماعی دارند.

چند حدیث:

پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم:

«الصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلَاءَ وَ هِيَ أَنْجَحُ دَوَاءً وَ تَدْفَعُ الْقَضَاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً وَ لَا يَذْهَبُ بِالْأَدْوَاءِ إِلَّا الدُّعَاءُ وَ الصَّدَقَة» (بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 93، ص 137)

- صدقه بلا را برطرف مى‌كند و مؤثرترينِ داروست. همچنين، قضاى حتمى را برمى‏ گرداند و درد و بيمارى‏‌ها را چيزى جز دعا و صدقه از بين نمى‌‏برد.

پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم:

«اَلصَّدَقَةُ عَلى‏ وَجهِها و َاصطِناعُ المَعروفِ وَ بِرُّ الوالِدَينِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً و َتَزيدُ فِى العُمرِ وَ تَقى مَصارِ‌عَ السُّوءِ» (نهج الفصاحه ص 549)

- صدقۀ بجا، نيكوكارى، نيكى به پدر و مادر و صله رحم، بدبختى را به خوش‏بختى تبديل و عمر را زياد و از پيشامدهاى بد جلوگيرى مى‏كند.

حضرت امام باقر علیه السلام:

«اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ يَنفيانِ الفَقرَ وَ يَزيدانِ فِى العُمرِ وَ يَدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعينَ ميتَةَ سوءٍ» (من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 66)

- كار خير و صدقه، فقر را مى‌بَرند، بر عمر مى‌افزايند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى‏‌كنند.

 

 *- دقت نماییم که در بسیاری از احادیث و روایات، صدقه و آثارش به همراه کارهای دیگری چون: کار خیر، نیکی به پدر و مادر، صله ارحام، اصلاح و آشتی بین مردم و ... بیان شده است.

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

در مورد نحوست ماه صفر و لزوم صدقه دادن در آن توضیح دهید؛ آیا واقعاً ماه صفر نحس است، یا این یک باور خرافی می‌باشد؟!

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/etc/12039.html

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون